موضوع: "مقالات"

عوامل عدم تحریف قرآن پس از تدوین مصحف عثمانی

يكي از مسائل بسيار مهم و اساسي قرآن پژوهي،‌ بحث عدم تحریف قرآن می باشد، که از جهات مختلفي مهم و تعيين‌کننده است. و پس از مسئله ی اعجاز يکي از مباحث زيربنايي در قرآن‌ شناسي محسوب مي‌شود. اگر مصونيت قرآن از تحريف (كاستي، افزايش، تغيير و تبديلِ مؤثر در معناي آيات) به اثبات نرسد، هرگونه استناد به همه يا بخشي از آيات قرآن مورد ترديد قرار مي‌گيرد؛ زيرا احتمال آنكه آيات مورد استناد، تحريف شده و آن چه مقصود خداوند بوده تغيير يافته باشد، منتفي نيست و با چنين احتمالي، استدلال به آنها نتيجه بخش نخواهد بود.
باور قطعی مسلمان ها بر آن است که قرآن مجید معجزه جاودانی نبّی مکـرّمِ اسلام -صلی الله علیه واله وسلم- است که به وعده و عنایت خدای منّان بدون کمترین تغییر و تحریفی در کاهش و یا افزایش آیات ، باقی مانده است هر چند افرادی مغرض یا به علت عدم دقت کافی در آیات و روایات و مدارک ، شبهه تحریف قرآن مجید را ناآگاهانه مطرح کرده اند . ولی عموم مسلمانان و شیعیان از گذشته تا حال به عدم تحریف قرآن به زیاده و کم، ایمان و اعتقاد دارند و در این زمینه از روشهای استدلالی متنوعی (دلایل قرآنی و نقلی، آیه حفظ و عدم اتیان باطل، اعجاز، شواهد تاریخی،) بهره گرفته و آثار پر شماری پدید آورده اند. گرچه در هرحال در مباحث تحقیقی و علمی همواره جای مناقشه باقی می ماند.
کلید واژه: قرآن، تحریف، عدم تحریف، مصونیت، آیه حفظ و عدم اتیان باطل، روایی، تاریخی، اعجاز ، آرای دانشمندان اسلامی .

بررسی مفهوم ایمان و نسبت آن با علم

اولين قدمى كه انسان در سير تكاملى خود به سوى كمال نهايى؛ يعنى قرب خداى متعال بر مى‌دارد، ايمان است. و اين قدم ريشه ی قدم هاى بعدى و روحِ همه ی مراحل استكمال انسان مى‌باشد.
«ایمان» همان تصدیق و ارتباط قلبی به آن چیزی است که بدان علم وجود دارد و این امر، نه فطری، بلکه اکتسابی است؛ یعنی از راه دلیل و برهان به دست می‎آید و نباید ایمان را با علم برابر دانست. زیرا ایمان امری است که کمابیش دراختیار انسان است و از این جهت با مطلق علم تفاوت دارد. و لازمه ایمان قطعا وجود نوعی علم است. اما این گونه نیست که هرکس خدا را شناخت و وجود خدا برایش ثابت شد، به خدا ایمان داشته. بلکه علاوه بر علم و دانستن، باید قلب و دل نیز آن را بپذیرد، یعنی باید حالت پذیرش و قبول نسبت به آن در نفسش وجود داشته باشد.
بر این اساس، می‎توان نسبت و رابطه میان ایمان و علم را به لحاظ مصداقی عموم و خصوص مطلق، یا به لحاظ مفهومی جزء به کل به حساب آورد، زیرا علم جزئی از ایمان و اولین گام در راه دین است که کمال آن، ایمان و تصدیق به پروردگار است.

رزق از منظر آیات و روایات و وظایف انسان در قبال آن

رزق و روزی یکی از مهمترین مسائل معیشتی انسان است که از جمله معنای آن عبارت است از بخشش پی در پی و عطای همیشگی است. و هر گونه بهره اى را که خداوند نصیب بندگان خود می کند.اعم از این که دنیوی باشد مانند مواد غذائى، مسکن و پوشاک و یا اخروی، مانند رزق شهیدان والا مقام« بَلْ أَحْیَاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ»؛ یا ظاهری باشد مثل مس و یا باطنی ، پنهان و معنوی مانند علم، عقل، فهم، ایمان و اخلاص، که به همه این ها «رزق» گفته می شود واز آن جا که رزق افراد روز به روز استمرار می یابد، آن را روزی گویند.
پروردگارمتعال برای تمامی آفریدگانش رزق وروزی مقرّر فرموده و به سوی آنان ارسال نموده است؛ اما، گاهی در اثر موانعی ،مثل ممانعت ظالمان و ستمگران ،رزق به دست بندگان نمی رسد و این گونه محرومیت از رزق را نمی توان به پروردگار نسبت داد.
در قرآن کریم آمده است :«إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِينُ .» همانا خداوند، بسيار روزي دهنده، صاحب قدرت وتوانای مطلق است.
آن چه از اين آيه حاصل مي‌گردد اين است که رزق در حقيقت جز به خداي متعال نسبت داده نمي‌شود زيرا مقام، مقام حصر است (منحصر کردن رزاقيت در خدا)و آن جا که رزق به غيرخدا نسبت داده شده، مانند آيه ی شريفه ی « وَارْزُقُوهُمْ فِيهَا وَاكْسُوهُمْ»از مال سفيهان به اندازه نيازشان به آن ها روزي و پوشاک بدهيد، از قبيل نسبت به غيرحقيقي است. پس تنها خدا رزّاق است.
این مقاله، در صدد است ابتدا به مبحث رزق بپردازد که رزّاق حقیقی را تنها خدا دانسته و سپس به توصیفات قرآنی رزق و در پایان مقاله، به برخی از وظایف انسان در برابر رزق از جمله ، انفاق و صدقه- ربا خواری- استغفار- دعا و یاد خدا –صله رحم- تقوا و پرهیز از گناه را بر می شمارد.
شیوه ی تحقیق در این مقاله به صورت کتابخانه ای و تحلیل محتوایی بوده و جمع آوری اطلاعات و فیش برداری از کتابخانه های مختلف صورت گرفته است.