غروب سرخ فام

#غروب سرخ فام
شب نهم ماه محرم: شب تاسوعا
ستاره 34 ساله آسمان کربلا و بزرگ‌ترین یار و یاور حسین(ع). عباس یعنی چهره درهم کشیده و این نام نشان از صلابت و توانمندی سقای کربلا دارد. او فرزند علی(ع) و برادر حسین(ع) بود، با این حال هرگز برادر خود را به نام صدا نزد. عباس(ع) این ادب و فروتنی را تا لحظه آخر بر خود واجب می‌دانست. او بهترین الگوی رشادت بود. زیرا پرچم دار سپاه بود و پرچم را به دست رشیدترین و شجاع ترین افراد لشگر می‌سپارند. او به اندازه‌ای محو یار شده بود که بر امواج دل انگیز آب روان، لب‌های خشکیده محبوب خود را در نظر آورد و داغ تشنگی را از یاد برد. رشادت، وفاداری و فروتنی عباس(ع) یکی دیگر از برگ‌های زرین عاشورا است که همه را به شگفتی واداشته است.

آیا جناب لیلا ـ مادر حضرت علی اکبر(علیه السلام) در کربلا حضور داشتند؟
پاسخ :
مراجعه به کتب تاریخی و آثار نویسندگان معاصر، چنین به دست می‎دهد که جناب لیلا در کربلا نبوده است.
استاد شهید مرتضی مطهری مسأله‎ی حضور لیلا در کربلا و در نتیجه افسانه‎ها و قصه‎هایی که درباره‎ی ایشان گفته شده را یکی از موارد تحریف در تاریخ کربلا می‎داند و آن را با استدلال رد می‎نماید.[1]
محدث قمی می‎گوید: «ظاهر آن است که لیلا در کربلا نبوده و من در کتب معتبر ندیدم.»[2]
در جای دیگر می‎نویسد: «در کتب معتبر، ذکری از بودن لیلا در کربلا، یا در کوفه و شام نیست.»[3] همچنین از سخن قاتل علی اکبر که می‎گوید:
علیّ آثام العرب ان مرّ بی یفعل مثل ما کان یفعل ان لم اثکل اباه.[4]
گناه تمامی عرب به گردن من، اگر این جوان از کنار من بگذرد و پدر را به عزایش داغدار نسازم.» در حالی که در عرف می‎گویند: «مادرش را به عزایش بنشانم»؛ اما وی فقط از پدرش یاد می‎کند؛ از این رو استفاده می‎شود که نه تنها لیلا در کربلا نبوده، که اصلاً در قید حیات نیز نبوده است.
مرحوم دکتر محمد ابراهیم آیتی در این زمینه می‎نویسد: «از مادر علی اکبر، یعنی لیلا، دختر ابی مرة بن مسعود، هم نامی در جریان فاجعه کربلا به میان نیامده است و هیچ نمی‎دانم که ایشان در این تاریخ زنده بوده است یا نه؟… از همسران امام تنها کسی که در این سفر همراه امام(ع) بوده، رباب دختر امرؤالقیس است.[5]
بنابراین با توجه به قرائن و شواهد یاد شده، جناب لیلا در کربلا نبوده‎است؛ در نتیجه آن داستان‎ها و افسانه‎هایی که در جریان حادثه کربلا به او نسبت داده می‎شود، بی‎اساس و غیر واقعی است. در پایان تذکر این نکته لازم است که شیخ مفید در ارشاد، طبرسی در اعلام الوری، طبری در تاریخ طبری و … نام این بانو را همان لیلا ذکر کرده‎اند؛[6] از این رو اطلاق نام «ام لیلی» بر آن بانو صحیح نیست.
[1]. حماسة حسینی، مرتضی مطهری، ج 1، ص 26 - 27، چاپ 21، قم، انتشارات صدرا، سال 1373 هـ ش.
[2]. منتهی الآمال، شیخ عباس قمی ،ص 375.
[3]. همان، ص 541.
[4]. تاریخ الامم و الملوک، محمد بن جریر الطبری، ج 4، چاپ پنجم، بیروت، موسسه اعلمی للمطبوعات، سال 1409 هـ ق، ص 340.
[5]. بررسی تاریخ عاشورا، دکتر محمد ابراهیم آیتی، ص 123.
[6]. علی الاکبر، سید عبدالرزاق مقرّم، ص 14.

#غروب سرخ فام
شب هشتم ماه محرم: حضرت علی اکبر(ع)
علی اکبر(ع) نخستین فردی بود که از بنی‌هاشم به میدان رفت. او فرزند بزرگ امام است و نزدیک‌ترین فرد به ایشان. چون غربت پدر را در میان خیل گرگ‌های خون آشام کوفه و شام می بیند، از همه یاران و افراد خاندان پیشی می گیرد و خود را در راه آرمانی فدا می‌کند. او گام به میدان می‌نهد تا حجت را تمام کند و شوق رسیدن به فیض شهادت را در دل یاران حسین(ع) قوت بخشد. علی اکبر(ع) الگوی سبقت گرفتن در شهادت است.

#غروب سرخ فام
نام مادر حضرت علی اکبر علیه السلام چه بود؟
مادر حضرت علی اکبر (علیه السلام)، لیلی بنت ابی مرّه بن عروه بن مسعود ثقفی است او از طایفه خوش نام و شریف بنی هاشم است و به بزرگانی چون پیامبر اسلام(ص)، حضرت فاطمه زهرا(س)، امیر مؤمنان علی بن ابی طالب(ع) و امام حسین (ع) نسبت دارد.
مادر حضرت علی اکبر (علیه السلام )، لیلی بنت ابی مرّه بن عروه بن مسعود ثقفی است، او از طایفه شریف بنی هاشم بود و نامش در تاریخ لیلی، آمنه، بّره آمده است.

مادر لیلی میمونه دختر ابو سفیان و مادر میمونه دختر ابی العاص بن امیه بوده است،عروه بن مسعود یکی از سادات اربعه در اسلام و از عظمای معروفین است.

نام همسر امام حسین علیه السلام در تاریخ؛ لیلی، آمنه، بّره یاد شده است.

نسب لیلا و مختار بن ابی عبید در مسعود ثقفی به هم می رسد زیرا لیلا دختر ابی مرة عروة بن مسعود است و مختار فرزند ابی عبیدبن مسعود و ابو مره پدر لیلی با مختار عموزاده می باشند.

در باره لیلا،مادر حضرت علی اکبر (علیه السلام) حارث بن خالد مخزومی سروده است: «خورشید جهان افروز برگرد ما به گردش در آمد و چه کسی از مردم دیده است که مهر تابان در شامگاهان بدرخشد.»

حضرت علی اکبر بزرگترین فرزند بانو لیلی بوده و در یازدهم ماه شعبان سال سی و سوم هجرت دو سال قبل از قتل عثمان جهان را به نور وجود خود روشن ساخت.

حضرت علی اکبر، در گفتار و وجاهت و تناسب اندام و خلق و خوی همانند جدش رسول خدا بوده است.

ابوالفرج اصفهانی از مغیره روایت کرد: روزی معاویه بن ابی سفیان به اطرافیان و هم نشینان خود گفت: به نظر شما سزاوارترین و شایسته ترین فرد امت به امر خلافت کیست؟ اطرافیان گفتند: جز تو کسی را سزاوارتر به امر خلافت نمی شناسیم! معاویه گفت: این چنین نیست. بلکه سزاوارترین فرد برای خلافت، علی بن الحسین(ع)است که جدّش رسول خدا(ص) می باشد و در وی شجاعت و دلیری بنی هاشم، تبلور یافته است.
کنیه آن حضرت « ابوالحسن » و لقبش علی اکبر است. زیرا بنابر صحیح ترین اقوال درباره سن آن حضرت، وی بزرگترین فرزند امام حسین علیه السلام است. برخی سن مبارک ایشان در هنگام شهادت بیست و پنج سال نوشته اند.
از بنی هاشم علی اکبر اولین کسی است که در کربلا به شهادت رسیده است.

#غروب سرخ فام
شب هفتم ماه محرم: حضرت علی اصغر(ع)
علی اصغر(ع) فرزند کوچک امام حسین(ع) و حضرت رباب دختر امرءالقیس است که با تیر سه شعبه حرمله بن کاهل اسدی به شهادت رسید. مصیبت علی اصغر(ع) برای حسین(ع) جان فرسا بود چنان که گریست و به خداوند عرض کرد: خدایا خودت میان ما و این قوم داوری کن. آنان ما را فرا خواندند تا یاری کنند ولی برای کشتن ما کمر بسته‌اند. در این لحظه ندایی از آسمان رسید که: ای حسین(ع) در اندیشه اصغر(ع) مباش، هم اکنون دایه‌ای در بهشت برای شیر دادن به او آماده است. شب هفتم، شب رضاست. حسین(ع) بهترین الگوی پایداری و رضایت است. او پس از تحمل شهادت همه یاران و جوانانش، کودک شیرخوار خود را به میدان آورد. هنگامی که علی اصغر نیز فدا شد بر قضای الهی گردن نهاد و خطاب به خداوند گفت: ای خدا! چون تو این صحنه‌ها را می‌بینی تحمل این مصیبت‌ها بر من آسان می‌شود.